BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ NEDİR

BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ NEDİR

Müşterilerine bireysel emeklilik, hayat ve hayat dışı branşlarında risk danışmanlığı ve sigorta aracılığı hizmetleri vermekte olan merkezi Ankara’da bulunan NEOLIFE Brokerlik, her biri, şirketlerde üst düzey yöneticilikler yapmış ve kendi alanlarında işin gerektirdiği tüm donanıma sahip olan uzman ekibi ile sigorta sektörüne damga vurmaktadır.  

Şirketin kurucusu ve genel müdürü Emrah Yiğitoğlu Sigorta Şirketleri ve Brokerlik arasındaki ince çizgiyi anlatırken;

'' Broker, sigorta piyasasını sigortalı adına araştıran ve birçok sigorta şirketi ve sigorta türü arasında sigortalı için en uygun seçimi bulan ve sigortalısını yönlendiren sigorta aracısıdır. Bir başka deyişle sigorta brokeri; sigortalı adına hareket eden, sigortalının vekili olan, onun risk yönetimi danışmanı ve sigorta aracısı olan bir kurumdur. Sigorta Brokeri kurumların danışmanlığını yapar, kurumları temsil eder ve sigorta şirketlerinin değil sigortalının temsilcisidir. Acente ve sigorta şirketlerinin amacı, temsil ettikleri şirketlerin ürünlerini pazarlamak ve satmaktır. Hukuki yapısı itibariyle sigorta brokeri, sigorta şirketinin değil sigortalının temsilcisi olarak bağımsız ve yansızdırlar. Bu görevi yerine getirebilmek için sigorta brokerlik şirketi, dünyadaki diğer gelişmiş ülkelerde olduğu gibi, idari, otomasyon, eğitilmiş personel kadrosu, gelişmiş teknik ve teknolojik altyapı gibi belirli nitelikler ve finansal güce sahip olmak durumundadırlar. Sigorta Brokerliği faaliyeti için Hazineden özel ruhsatla yetkilendirilen sigorta brokerlerinin profesyonel çalışması, iş bilgisi ve itibarı bağımsız bir sigorta danışmanı için gereken seviyede olmalıdır.'' ifadesini kullandı.

Bireysel emeklilik sistemi nedir?

Bireysel emeklilik sistemi (BES) size, aktif çalışma döneminizdeki hayat standartlarınızı emekliliktede devam ettirmeniz için bugünden düzenli birikim yapma imkânı sağlayan ve devlet katkısıyla desteklenen bir tasarruf ve yatırım sistemidir.

Bireysel emeklilik sistemine kimler katılabilir?

Fiil ehliyetine sahip herkes BES’e katılabilir. Türk Medeni Kanunu’na göre ayırt etme gücüne sahip ve kısıtlı olmayan 18 yaşını doldurmuş kişilerin fiil ehliyeti vardır.

Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan emekli olma imkânım varken, bireysel emeklilik sistemini neden tercih edeyim?

Çalıştığınız dönemde sahip olduğunuz hayat standartlarınızı, emeklilikte sadece Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan alacağınız emekli maaşı ile devam ettirmeniz mümkün olmayabilir. Bu ihtiyacınızı karşılamak için Bireysel emeklilik sistemi (BES) devreye girer. Zorunlu sosyal güvenlik sisteminin alternatifi değil tamamlayıcısı olan BES; emeklilik döneminizde size ek gelir sağlayarak refah seviyenizi artırmayı amaçlar. Ayrıca bireysel emeklilik sisteminde başka hiçbir yatırım aracında olmayan benzersiz devlet katkısı avantajı ile, sisteme yatırdığınız her katkı payının %25’i kadar tutar devlet katkısı olarak hesabınıza eklenir.

Hiçbir sosyal güvenlik kurumuna bağlı değilseniz, emeklilik döneminiz için şimdiden harekete geçerek BES’e hemen dahil olabilirsiniz.

Sosyal Güvenlik Kurumu’na ödediğim primleri ve buradan kazandığım hakları bireysel emeklilik sistemine aktarabilir miyim?

BES, sosyal güvenlik sisteminin alternatifi değildir, sistemi tamamlayıcı niteliktedir. BES’e dahil olduğunuzda Sosyal Güvenlik Kurumu’yla olan ilişkinizde bir değişiklik meydana gelmez. Sosyal güvenlik sistemi ve BES’e yaptığınız ödemeler birbirinden bağımsız olup, haklarınız ile kazanımlarınızın sistemler arası aktarılması mümkün değildir.

Bireysel emeklilik sistemine güvenebilir miyim?

Şeffaflık ve güvenliğin sağlanması adına, bireysel emeklilik sisteminde son derece sağlam bir denetim mekanizması bulunur.
Emeklilik şirketlerinin faaliyetleri T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından denetlenir. Şirketlerin yılda en az bir kere bağımsız dış denetim yaptırması zorunlu olduğu gibi, fonların hesap ve işlemleri, üçer aylık dönemler itibarıyla bağımsız dış denetime tabidir. Şirketlerin günlük faaliyetleri ise Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) tarafından elektronik ortamda izlenir.
Bireysel emeklilik hesabınız, emeklilik şirketlerinin mali bünyesinden bağımsız olarak Takasbank nezdinde saklanır. Emeklilik şirketlerinin iflas etmesi durumunda, Takasbank’ta saklanan birikiminiz bir diğer emeklilik şirketine aktarılır ve siz sistemde kalmaya devam edebilirsiniz.
Fon malvarlığı rehin edilemez, portföye ilişkin olarak yapılan işlemler haricinde teminat gösterilemez, 3. şahıslar tarafından haczedilemez ve iflas masasına dahil edilemez. Fonların ve portföy yöneticilerinin faaliyetleri ise Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yılda en az 1 kere denetimden geçer.

En az ne kadar ödeyerek bireysel emeklilik sistemine giriş yapabilirim?

Bireysel emeklilik ürünlerinde “asgari katkı payı” tutarları tanımlıdır. En az bu tutarlar kadar ödeme yapabilirsiniz. Ödemeleriniz için üst limit yoktur.

Bireysel emeklilik sistemindeki kesintiler nelerdir?

Bireysel emeklilik mevzuatına göre emeklilik şirketleri, bireysel emeklilik faaliyetlerine ait masrafları karşılamak amacıyla 3 farklı kesinti uygulayabilir. Emeklilik şirketleri, yasal limitler dâhilinde, bu kesintilerde farklı uygulamalara sahiptir.

Giriş aidatı ve yönetim gider kesintisi:

BES’e dahil olduğunuzda peşin olarak, birikimlerinizi başka şirkete aktardığınızda ya da sistemden ayrıldığınızda ertelenmiş olarak giriş aidatı alınabilir. Aynı şirkette birden fazla sözleşmeniz varsa sadece ilk sözleşmeniz için giriş aidatı tahsil edilebilir.
İlk 5 yıl: Sözleşmenizin ilk 5 yılında yapılan giriş aidatı ve yönetim gider kesintileri toplamı, mevzuatta belirlenen koşullar dahilinde, her yıl için aylık brüt asgari ücretin %8,5'ini aşamayacaktır. Beş yıllık sözleşme süresi dolmadan şirketten ayrılmanız durumunda, bu maktu tutarın sözleşmenin 5. yılı sonuna kadar olan süreye karşılık gelen ve ayrılma tarihine kadar şirketçe tahsil edilmemiş olan kısmı, bireysel emeklilik hesabınızdaki birikimden ertelenmiş giriş aidatı şeklinde indirilebilir. Emeklilik hakkınızı kullanmanız veya vefat, maluliyet, şirketin tasfiyesi gibi zorunlu nedenlerle ayrılmanız durumunda ertelenmiş giriş aidatı uygulanmaz.
Ödemeye ara vermeniz durumunda ara verme süreniz boyunca birikiminizden, ara verdiğiniz her tam ay mevzuatta belirlenen oranlarda ek yönetim gider kesintisi alınabilir.
5. yıl tamamlandıktan sonra: Sözleşmenizin 5. yılı tamamlandıktan sonra; mevzuatta tanınan istisnalar hariç olmak üzere, ilgili sözleşme kapsamında ara verme kesintisi dahil yönetim gider kesintisi yapılmayacak ve giriş aidatı tahsil edilmeyecektir.
6. yıl ve sonrasında: Sözleşmenizin 6. yılı ve sonrasında, fon toplam gider kesintisi dahil olmak üzere yapılabilecek kesintilerin toplam tutarı için ayrıca üst sınır belirlenmiştir. Bu kapsamda; sözleşmenizin yürürlük tarihinden, sonlanma tarihine kadar yapılacak kesintilerin toplam tutarı, sonlanma tarihinde sözleşme kapsamında varsa devlet katkısı hesabında bulunan tutar üzerinden yönetmeliğe göre hesaplanacak tutarı geçemeyecektir. Devlet katkısı ile ilişkilendirilen kesintiye ilişkin üst sınır kontrolü 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren uygulanacaktır.

Fon toplam gider kesintisi:

Fon net varlık değeri üzerinden hesaplanmak suretiyle fon gruplarına göre üst sınırı farklılaşan oranlarda fon toplam gider kesintisi alınabilir. Fon gruplarından yapılabilecek fon toplam gider kesintisi oranları aşağıdaki gibidir:

• Para piyasası, kıymetli madenler fonlarından azami günlük yüz binde 3 (yıllık yüzde 1,09),
• Kamu, özel sektör, karma borçlanma araçları, standart ve endeks fonlarından azami günlük yüz binde 5,25 (yıllık yüzde 1,91),
• Hisse ve diğer fonlardan azami günlük yüz binde 6,25 (yıllık yüzde 2,28)

Sözleşmenizin 6. yılı ve sonrasında şirket tarafından yapılan fon toplam gider kesintisine ilişkin iade işlemi, 01.01.2021 tarihini takip eden her sözleşme yılı sonunda veya sözleşmenizin sonlandırılması durumunda, sözleşme bazında yıllık olarak yapılacaktır.
Fon toplam gider kesintisine ilişkin kontrolde, yönetmelikte belirlenen esaslar çerçevesinde sözleşmenizin yılına göre belirlenmiş oranlar dâhilinde yapılacak hesaplama neticesinde, bireysel emeklilik hesabınıza veya size iade işlemi yapılır.

Bireysel emeklilik sistemine erken yaşta dahil olursam avantajım ne olur?

Fiili ehliyete sahip herkes için BES’e asgari giriş yaşı 18’dir.

BES’e ne kadar erken girer ve sistemde kalarak ne kadar uzun süre ödeme yaparsanız, emeklilik birikiminiz de o kadar yüksek olur.

Hesabımla ilgili bilgilere dilediğim zaman ulaşabilir miyim?

Online İşlemler ve Mobil Şube içinden adınıza oluşturulan şifreli alanlara giriş yaparak, hesabınıza ulaşabilir; birikiminizin durumunu, fon getirilerinizi, ödeme dönemlerinizi takip edebilir ve hesabınızla ilgili tüm işlemleri gerçekleştirebilirsiniz.

Bireysel emeklilik hesabınız Takasbank nezdinde tutulduğundan, fon paylarınızı size verilecek Takasbank şifresi ile günlük olarak izlemeniz de mümkündür.

Birden fazla emeklilik sözleşmesine sahip olabilir miyim?

Aynı şirkette veya farklı şirketlerde birden fazla bireysel, gruba bağlı bireysel sözleşmeye veya işveren grup emeklilik sözleşmesi kapsamında adınıza açılmış sertifikaya sahip olabilirsiniz.

Başkasının adına katkı payı yatırabilir miyim?

Evet. Eşiniz, 18 yaşından büyük çocuğunuz ya da dilediğiniz herhangi biri adına katkı payı yatırabilirsiniz, ama kendi adınıza olan sözleşmeyi başkasına devredemezsiniz.

Sözleşmeden dilediğim zaman cayabilir miyim?

Teklif formunu imzaladığınız veya teklifinizi onayladığımız tarihi takip eden 2 ay içinde cayma hakkınız bulunuyor. Sözleşmeden caymanız halinde, bildiriminizin bize ulaştığı tarihten sonra verdiğiniz ödeme talimatlarını iptal eder ve yaptığınız tüm ödemeleri fon toplam gider kesintisi haricinde hiçbir kesinti yapmadan, varsa yatırım getirinizle birlikte 10 iş günü içinde size iade ederiz.

Katkı payı ödemeye ara verebilir miyim?

Dilediğiniz zaman ödemeye ara verebilir ve daha sonra yeniden devam edebilirsiniz. Vadesinde ödemediğiniz katkı payının ödeme tarihini takip eden 3 ay içinde, ilgili hesaba herhangi bir ödeme yapmamanız durumunda, sözleşmede ödemeye ara verdiğiniz kabul edilir ve 4. aydan itibaren ara verme kesintisi uygulanır.

Sistemden emeklilik hakkımı elde etmeden önce ayrılabilir miyim?

Sistemden çıkış aşamasında, elde ettiğiniz yatırım getirisi üzerinden, sistemde geçirdiğiniz süreye bağlı olarak değişen oranlarda gelir vergisi kesintisi yapılır.

Emekliliğe hak kazanmadan ayrılmanız durumunda vergi kesintisine ek olarak, ürününüzün yapısına göre giriş aidatı da ödeyebilirsiniz.

Sistemden ayrılmam veya emekli olmam durumunda yapılacak kesintiler nelerdir?

Emekliliğe hak kazandığınızda veya sistemden ayrıldığınızda yapılacak gelir vergisi kesintisi, emeklilik birikiminizin sistemde elde ettiğiniz yatırım getirisi üzerinden hesaplanır. 

                                        

Sistemden zorunlu nedenlerle ayrılmak zorunda kalırsam ne olur?

Sistemden yaşam kaybı, sakatlık, tasfiye gibi zorunlu nedenlerle ayrılmanız durumunda, birikiminizin sistemde elde ettiğiniz yatırım getirisi üzerinden hesaplanacak gelir vergisi kesintisini ödeyerek, birikimlerinizi alabilirsiniz.

Emeklilik sözleşmesi devam ederken yaşam kaybı durumunda ödeme, Medeni Kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla, sözleşmede belirttiğiniz lehtar veya lehtarlara yapılır. İstediğiniz kişi veya kişileri lehtar olarak belirleyebilir ve sözleşme süreniz boyunca dilediğiniz zaman değiştirebilirsiniz. Lehtar belirlemediyseniz yaşam kaybınız halinde hak sahibi, kanuni varislerinizdir.

 Emeklilik şirketimi değiştirebilir miyim?

Evet, dilerseniz birikimlerinizi ve kazanılmış haklarınızı başka bir emeklilik şirketine aktarabilirsiniz. Bunu yapabilmek için, emeklilik sözleşmenizin imza tarihinden itibaren en az 2 yıl geçmesi gerekir. Başka şirketten aktarımla düzenlenmiş sözleşmenizi tekrar aktarabilmeniz içinse ilgili şirkette en az 1 yıl kalmanız gerekir.

Emeklilik şirketi teklifi reddederse ne olur?

Emeklilik şirketi teklifi reddederse, verdiğiniz ödeme talimatları iptal edilir ve varsa yaptığınız tüm ödemeler hiçbir kesinti yapılmadan 5 iş günü içinde size iade edilir.

Birikim ve maaşımı bugünden nasıl hesaplayabilirim?

Elde edeceğiniz emeklilik birikimi ve alacağınız maaş; sisteme giriş yaşınıza, ödediğiniz katkı payı tutarına ve fonlarınızın getirilerine bağlı olarak değişiklik gösterir.
Emeklilik şirketleri, T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen şartlara ve plan özelliklerine göre oluşturulmuş projeksiyon hesaplamalarına göre sizlere tahmini emeklilik birikimi ve maaşı öngörüsü sunar.

Daha yüksek birikime sahip olmak için ne yapmalıyım?

Daha yüksek emeklilik birikimine ulaşabilmek için:

• Katkı paylarınızı düzenli ödeyebilir,
• Fon getirilerinizi takip ederek, gerekli gördüğünüzde fon dağılımınızı değiştirebilir,
• Daha fazla katkı payı yatırabilir,
• Ara ödemeler yapabilirsiniz.

Düzenli katkı payı ödemelerimde her yıl enflasyona bağlı artış olur mu?

TL olarak gerçekleştirdiğiniz ödemeler, yazılı olarak aksi bir talimat vermediğiniz müddetçe, her yıl Aralık ayında (Kasım sonu itibarıyla) TÜİK tarafından açıklanan yıllık uçtan uca TÜFE artış oranı baz alınarak artırılır ve en yakın 10 TL'nin katına yuvarlanır.

Dövize endeksli olarak gerçekleştirdiğiniz ödemelerde ise artış uygulanmaz.

Sözleşmem kapsamında yaptığım ödemeler nasıl değerlendirilir?

Katkı payı ödemeleriniz, emeklilik yatırım fonlarında değerlendirilir.
Emeklilik şirketleri tarafından kurulan emeklilik yatırım fonları, profesyonel fon yönetim şirketleri tarafından yönetilir. Böylece emeklilik yatırım fonları ile düzenli tasarrufta bulunma, fon yönetim şirketlerinden profesyonel hizmet alma ve diğer yatırım fonlarında olmayan vergisel avantaj elde etme imkânına sahip olursunuz.

Fon mal varlığı rehin edilemez, teminat gösterilemez, 3. şahıslar tarafından haczedilemez ve iflas masasına dâhil edilemez.

Bireysel emeklilik sisteminde garanti edilen bir getiri düzeyi var mı?

BES’te getiri garantisi bulunmaz. Bunun yerine, farklı yatırım profillerine uygun çok çeşitli emeklilik yatırım fonu alternatifleri arasından yatırım profiliniz ve tercihlerinize en uygun fonları seçmeniz için size yol gösterilir.

 Emeklilik yatırım fonlarının diğer yatırım fonlarına göre avantajları neler?

Diğer yatırım fonlarından farklı olarak; emeklilik yatırım fonlarının kazançları üzerinden gelir vergisi ve kurumlar vergisi alınmaz.

Emeklilik yatırım fonları hangi yatırım araçlarını içerir?

Fon türüne göre değişiklik göstermekle birlikte, fon portföyü aşağıda yer alan para ve sermaye piyasası araçları ile işlemlerinden oluşur:

• Vadeli mevduat ve katılma hesabı,
• Borçlanma araçları, repo ve ters repo işlemleri ile ortaklık payları,
• Kıymetli madenler, kıymetli madenlere ve gayrimenkule dayalı varlıklar,
• Türev araç işlemleri ile varantlar,
• Takasbank para piyasası işlemleri,
• Yatırım fonu katılma payları,
• Borsalarda gerçekleştirilen türev araç işlemlerinin nakit teminatları ve primleri,
• Kira sertifikaları,
• Sermaye Piyasası Kurulu tarafından belirlenen diğer yatırım araçları

Emeklilik yatırım fonunun pay değeri nasıl hesaplanır?

Her bir fonun birim pay değeri, gün sonu itibarıyla, net varlık değerinin dolaşımdaki pay sayısına bölünmesiyle hesaplanır.

Sahip olduğunuz fon adedi ile fonların günlük birim fiyatını çarparak birikimlerinizin ne kadar olduğunu takip edebilirsiniz.

Fon payları, temsil ettiği değerin tam olarak nakden ödenmesi şartıyla bireysel emeklilik hesabınıza aktarılır.

Ne zaman emekli olurum?

Sistemde en az 10 yıl süreyle kalıp 56 yaşını tamamlayarak emekliliğe hak kazanabilirsiniz.

 Emekli olduğumda birikimimi nasıl değerlendirebilirim?

Emekliliğe hak kazandığınızda aşağıdaki seçenekleri değerlendirebilirsiniz:

• Bireysel emeklilik sisteminde kalarak, birikiminizi "programlı geri ödeme" şeklinde geri alabilirsiniz. Bu durumda, plan değişikliği yoluyla “Emeklilik Gelir Planı”na dâhil olursunuz.
• Birikiminizi toplu olarak alabilirsiniz.
• Birikiminizi yukarıda yer verdiğimiz seçenekler arasında paylaştırabilir ya da emeklilik kararınızı erteleyerek, BES’te kalıp katkı payı ödemeye devam edebilirsiniz.
• Birden fazla hesabınız olması durumunda, aynı şirkette veya farklı şirketlerde bulunan hesaplarınızı emeklilik hakkı kullandığınızda birleştirebilirsiniz.

                                                      

                                                       www.neolifebrokerlik.com.tr